MZKiD logo

Muzeum Ziemi Kujawskiej i
Dobrzyńskiej we Włocławku

Rzeźba “MATKA BOSKA SKĘPSKA”. – MK-6295 E

Szczegóły

Autor
Wykonawca nieznany,
Czas powstania
XIX wiek
Miejsce powstania
Włocławek (?), Włocławek (?), kujawsko-pomorskie, Kujawy,
Wymiary
wys.64cm, podstawa: 28cm x 18cm x 6cm.
Materiał
drewno brzozowe, farba olejna,
Technika
rzeźbienie, malowanie,
Właściciel obiektu
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
Słowa kluczowe
czepiec zabytkowy kujawski, rzeźba sakralna,
Sygnatury
Numer inwentarzowy
MK-6295 E

Opis

Figura Madonny bardzo masywna, mocowana do prostokątnej podstawy, której ścianka licowa ozdobiona jest kanelowaniem, a naroża schematycznymi wałeczkami spirali. W płytkiej wnęce lica, przybity sierp księżyca, z plastycznie rzeźbionym profilem twarzy, obejmującym połowę jego wysokości. Maryja stoi z modlitewnie złożonymi dłońmi, ubrana w sztywne szaty. Płaszcz wąsko rozcięty z przodu, ma powierzchnię zmiękczoną sfałdowaniem, a jego poły zaakcentowane są półwałkowatą lamówką. Front szat, zdobi relief wypukły wici roślinnej, o wzorach esowatych, spiralnych i łukowatych. Zwieńczenie płaszcza przyozdabia relief wypukły ząbkowanej linii. Charakterystyczne bardzo małe i płasko opracowane dłonie, umieszczone wysoko postaci. Masywny korpus, kontrastuje z bardzo małą głową i cienką szyją. Twarz okrągła, opracowana w sposób bardzo uproszczony. Włosy spływają w tyle głowy, rozszerzone w tle szyi, wąskim klinem opadają na plecy, opracowane żłobieniami, ucięte są w jednej linii. Korona wysoka, ażurowa, o półkolistych kabłąkach, zwieńczonych małym krzyżykiem, wysadzana jest guzami. Polichromia ze śladami przemalowań; płaszcz, suknia, zewnętrzne ścianki korony złote; wnętrze korony czerwono-ceglaste; podstawa brązowo-ceglasta, z przebiciami wcześniejszej srebrzystej barwy; dłonie cielistoróżowe; włosy czarne; polichromia na twarzy zdarta do surowego drewna; półksiężyc, po uzupełnieniu obu rogów, podbarwiony na kolor brunatno-szary. Rzeźba jest naśladownictwem cudownej figury, znajdującej się w sanktuarium Matki Bożej Skępskiej, Pani Mazowsza i Kujaw przy klasztorze Ojców Bernardynów (OFM) w Skępem na ziemi dobrzyńskiej. Podczas koronacji w 1755 r., wizerunek gotyckiej figury Marii Służebnicy Świątyni został przemieniony. Rzeźbę przysłonięto barokowym, sztywnym płaszczem z blachy srebrnej pozłacanej, głowę okryto koroną kabłąkową, a u stóp umieszczono półksiężyc z plastycznym wizerunkiem twarzy ludzkiej - symbolizującym szatana. Rzeźba nazywana w tradycji "osóbką", z uwagi na swoją okazałość i staranność polichromii, wiązać można z jakimś lokalnym warsztatem snycerskim. Najprawdopodobniej, pierwotnie ustawiona była w kapliczce przydrożnej lub w feretronie kościelnym. Jej powstanie, wpisuje się w nurt twórczości rzeźbiarskiej, jaka eksplodowała po nieudanym powstańczym zrywie 1863 r. Z uwagi na wprowadzony wówczas przez władze carskie zakaz stawiania przydrożnych krzyży, w krajobrazie kulturowym ziemi dobrzyńskiej i Kujaw masowo ustawiano kapliczki, w których umieszczano Skępskie Madonny.
Skip to content