MZKiD logo

Muzeum Ziemi Kujawskiej i
Dobrzyńskiej we Włocławku

Rzeźba “MATKA BOSKA SKĘPSKA”.

Szczegóły

Autor
Wykonawca nieznany,
Czas powstania
XIX/XX w.
Miejsce powstania
kujawsko-pomorskie, ziemia dobrzyńska,
Wymiary
wys.56,3cm, podstawa: 23cm x 13,8cm x 8cm.
Materiał
drewno, farba olejna, blacha,
Technika
rzeźbienie, malowanie,
Właściciel obiektu
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
Słowa kluczowe
rzeźba sakralna, rzeźba, rzeźba chłopska, rzeźba w drewnie, rzeźba zabytkowa, M.B.Skępska,
Sygnatury
Numer inwentarzowy
MK-4587 E

Opis

Masywna figura, przytwierdzona do podstawy o kanelowanych ściankach, z mocowanym w jej licu sierpem księżyca, z półplastycznym profilem ludzkiej tawrzy, w górnej jego krawędzi. Madonna stoi ze złożonymi modlitewnie smukłymi dłońmi. Szaty, na całej powierzchni zdobi wypukły relief, o motywach wici roślinnej, zbudowanych z wzorów esowatych i łukowatych, układających się w pionowe ciągi. Włosy ściśle przylegają do głowy, opadają na plecy sztywnym, wąskim klinem, opracowane delikatnymi żłobieniami. Twarz pełna, o uproszczonym modelunku. Na głowie charakterystyczna, nietypowa dla ludowych rzeźb, blaszana korona. Bogata, zróżnicowana polichromia, w której wyróżniają się niebieskie szaty, o motywach zdobniczych podkreślonych złocistymi liniami. Rzeźba jest naśladownictwem cudownej figury, znajdującej się w sanktuarium Matki Bożej Skępskiej, Pani Mazowsza i Kujaw przy klasztorze Ojców Bernardynów (OFM) w Skępem na ziemi dobrzyńskiej. Podczas koronacji w 1755 r., wizerunek gotyckiej figury Marii Służebnicy Świątyni został przemieniony. Rzeźbę przysłonięto barokowym, sztywnym płaszczem z blachy srebrnej pozłacanej, głowę okryto koroną kabłąkową, a u stóp umieszczono półksiężyc, z plastycznym wizerunkiem twarzy ludzkiej - symbolizującym szatana. Rzeźba nazywana w tradycji "osóbką", z uwagi na swoją okazałość i sposób polichromii, wiązać można z jakimś lokalnym warsztatem snycerskim. Najprawdopodobniej, pierwotnie ustawiona była w kapliczce przydrożnej lub w feretronie kościelnym. Jej powstanie wpisuje się w nurt twórczości rzeźbiarskiej, jaka eksplodowała po nieudanym powstańczym zrywie 1863 r. Z uwagi na wprowadzony wówczas przez władze carskie zakaz stawiania przydrożnych krzyży, w krajobrazie kulturowym ziemi dobrzyńskiej i Kujaw masowo ustawiano kapliczki z wyobrażeniami Madonn Skępskich, jako widome znaki katolicyzmu i polskości.
Skip to content