RADŁO.
Szczegóły
Autor
Skrzypiński Michał,
Czas powstania
pocz.XX w.
Miejsce powstania
Polska, Kujawy, kujawsko-pomorskie, Dobiegniewo, Włocławek,
Wymiary
wys.33cm (bez rekojeści), dł.grządzieli 85cm, dł.płozy z radlicą 26cm,
Materiał
drewno, żelazo,
Technika
wyrób domowy,
Właściciel obiektu
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
Słowa kluczowe
rolnictwo, narzędzia rolnicze, radło,
Sygnatury
Numer inwentarzowy
MK-954 E
Opis
Radło, zwane też redłem, od 2 poł XIX w służyło na Kujawach do redlenia ziemniaków.
Składa się z prostej, poziomej grządzieli, równoległego do niej płozu, które połączone są z pionowymi słupicami: tylną i główną. Tworzy to szkielet typowej, powszechnie spotykanej konstrukcji radła ramowatego, zwanego też płozowym lub czworobocznym.
Grządziel służyła do zaprzęgnięcia ze zwierzęciem pociągowym, które ciągnęło narzędzie. Na drugim końcu szedł człowiek trzymając za rękojeści i kontrolując głębokość ostrza - radlicy w ziemi. Radlica żelazna, o często spotykanym kształcie serca, osadzona na płozie od przodu i zespolona metalową sztabką do słupicy głównej.
Płóz żelazny, ma dodatkowo metalowe wzmocnienia na tzw. piętce (z tyłu).
Słupica główna drewniana. Po obu jej stronach, symetrycznie, za pomocą koluszek, przyczepione są dwa metalowe skrzydełka. Rozstaw skrzydełek regulowany jest z tyłu, od ich wewnętrznej strony, sztabą z otworami i przetyczką.
Rękojeści podwójne, są połączone z grządzielą i słupicą główną (bliżej radlicy), zaś z słupicą tylną łączą się za pośrednictwem poprzeczki – rozpory.
Brak jednej rękojeści. Na końcu grządzieli brak okucia.
Narzędzie – poza metalowymi płozem, radlicą, skrzydełkami, prętami wzmacniającymi słupicę z grządzielą – jest drewniane.