ZAPRASZAMY NA WYKŁAD DR ALICJI DROZD-LIPIŃSKIEJ W MUZEUM HISTORII WŁOCŁAWKA
3 czerwca 2022 r. o godz. 17.00, w Muzeum Historii Włocławka przy ul. Szpichlernej 19, odbędzie się spotkanie pt. „Umieralność mieszkańców wsi kujawskiej w latach 1815-1914 na tle zmian społeczno-gospodarczych i przemian elementów klimatu na przykładzie parafii Kowal”.
Przygotowany referat jest wynikiem projektu, który stworzyła trójka naukowców, związanych zawodowo i prywatnie z Włocławkiem i jego okolicami – dr Alicja Drozd-Lipińska, dr Arkadiusz Bartczak oraz dr. Tomasz Dziki. Wspólne, niekiedy burzliwe, dyskusje na temat historycznej sytuacji hydrologicznej i klimatu Kujaw oraz warunków życia dawnych mieszkańców tych terenów w XIX w. oraz brak kompleksowej publikacji omawiającej podobne kwestie, spowodowały, że badacze postanowili wspólnie podjąć się opracowania tego tematu. W 2017 roku naukowcy uzyskali i rozpoczęli realizację interdyscyplinarnego grantu z Narodowego Centrum Nauki o podanym wyżej tytule.
Źródłem dla poznania dynamiki biologicznej populacji kujawskiej w XIX w. stały się księgi metrykalne rzymskokatolickiej parafii, której siedzibą był Kowal – miejscowość położona w odległości ok. 15 km. na południowy zachód od Włocławka. Metrykalia prowadzone były w sposób dość dokładny, staranny i rzetelny, a liczba zawartych w nich danych mogła stanowić punkt wyjścia do koniecznych do przeprowadzenia analiz statystycznych.
Wielu autorów wskazuje w swoich publikacjach, że wzrost umieralności w tym czasie był konsekwencją sumarycznego oddziaływania na populację czynników środowiskowych oraz warunków społeczno-politycznych, a na parametry biodemograficzne ludności wpływały m.in. status socjoekonomiczny (SES), stopień urbanizacji czy uprzemysłowienie terenu. Stąd w ramach projektu postanowiono przeprowadzić wnikliwą kwerendę źródeł, takich jak kroniki, wspomnienia, listy, dokumenty oraz gazety codzienne. Główny nacisk położono na zestawienie danych i zbadanie związku między zmianami poziomu umieralności przedstawicieli populacji należących do różnych grup wiekowych a faktami dotyczącymi historii gospodarczej i politycznej regionu oraz wybranymi elementami klimatu (wilgotność, temperatura), które pociągały za sobą pewne naturalne i ekonomiczne konsekwencje – m.in. rozwój niektórych chorób, w tym chorób epidemicznych; okresy głodu; urodzaj lub nieurodzaj i związane z tym wahania na rynku cen płodów rolnych; zmiany wegetacyjne.
Największą trudnością, jaka pojawiła się w trakcie opracowywania zebranych danych było zaprezentowanie ich w sposób, który pozwoliłby na korzystanie z wyników analiz przedstawicielom różnych dziedzin nauki – w tym: historykom, biodemografom i przyrodnikom. Efektem prac jest interdyscyplinarna publikacja naukowa, w której zebrane informacje, przeplatając się wzajemnie, przybliżają warunki życia mieszkańców wsi kujawskiej w latach 1815-1914, a więc w okresie od momentu utworzenia Królestwa Polskiego, które stało się początkiem stabilizacji politycznej tych ziem, aż do na wybuchu I wojny światowej, radykalnie zmieniającym warunki życia tutejszej społeczności.
Wykład poprowadzi dr Alicja Drozd-Lipińska – archeolog i antropolog, pracownik Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wstęp: 1 zł/os. Serdecznie zapraszamy!
