U MARYI STÓP. SANKTUARIA KUJAW I ZIEMI DOBRZYŃSKIEJ

Description

Publikacja jest szerokim komentarzem do wystawy pod tym samym tytułem. Obszerna, 220 stronicowa praca ilustrowana ponad 400 zdjęciami, opowiada o dwunastu sanktuariach znajdujących się na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej. Autorzy kreślą historię tych niezwykłych miejsc świętych (Błenna, Brdów, Markowice, Obory, Osiek Rypiński, Ostrowąs, Ostrowo k. Gniewkowa, Pakość, Pieranie, Skępe, Skulsk i Studzianka – część wsi Kleszczyn) ulokowanych terytorialnie w obrębie diecezji włocławskiej, płockiej i archidiecezji gnieźnieńskiej.

Na kartach książki omawiają początki rozwoju kultu oraz przybliżają religijność ludową podając wiele szczegółów dotyczących ruchu pielgrzymkowego, aż po czasy współczesne. Podkreślają rolę polskiej duchowości maryjnej w zderzeniu z laicyzującym się współczesnym światem. Wyjątkowy charakter ma sanktuarium pasyjne w Pakości, nazywane Kujawską Jerozolimą. W perspektywie historycznej (głównie zabory, ale też okres okupacji hitlerowskiej i Polski Ludowej) akcentują pozytywną rolę Kościoła, jako instytucji broniącej nie tylko spraw wiary, lecz narodowej tożsamości.

Bogata szata ilustracyjna pozwala zachwycić się pięknem krajobrazu otaczającego te miejsca, poznać zabytki architektury, głównie doby baroku oraz skrywane w ich wnętrzach, koronowane już zazwyczaj wizerunki (obrazy, rzeźby) Maryi “rozdającej łaski”. Cenne, z punktu widzenia wiary, są publikowane w tekstach wota, jako widome świadectwa doznawanych łask oraz różnorodne pamiątki odpustowe, jako namacalne materialne ślady pobytu w sanktuarium. Odrębną grupą tych osobistych “pamiątek wiary” są dawne i współczesne dzieła ludowej sztuki (np. rzeźby Madonny Skępskiej, Madonny Markowickiej, Piety, krucyfiksy) – z perspektywy minionego czasu świadectwa ekspresji twórczej ściśle związanej z duchowymi przeżyciami ich autorów. Przytaczane, na kartach książki, liczne cytaty z dawnych źródeł, publikowane, także archiwalne zdjęcia, z przebiegu różnych uroczystości religijnych, przybliżają duchowe i kulturowe dziedzictwo wielu pokoleń Polaków.