Etnografia (Muzeum Etnograficze) | Rzeźba “MATKA BOSKA SKĘPSKA”. | Wykonawca nieznany, | XIX/XX w. | 1901 | 2000 | drewno, farba olejna, blacha, | kujawsko-pomorskie, ziemia dobrzyńska, | rzeźbienie, malowanie, | Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej | rzeźba sakralna, rzeźba, rzeźba chłopska, rzeźba w drewnie, rzeźba zabytkowa, M.B.Skępska, | MK-4587 E | wys.56,3cm, podstawa: 23cm x 13,8cm x 8cm. | Masywna figura, przytwierdzona do podstawy o kanelowanych ściankach, z mocowanym w jej licu sierpem księżyca, z półplastycznym profilem ludzkiej tawrzy, w górnej jego krawędzi. Madonna stoi ze złożonymi modlitewnie smukłymi dłońmi. Szaty, na całej powierzchni zdobi wypukły relief, o motywach wici roślinnej, zbudowanych z wzorów esowatych i łukowatych, układających się w pionowe ciągi. Włosy ściśle przylegają do głowy, opadają na plecy sztywnym, wąskim klinem, opracowane delikatnymi żłobieniami. Twarz pełna, o uproszczonym modelunku. Na głowie charakterystyczna, nietypowa dla ludowych rzeźb, blaszana korona. Bogata, zróżnicowana polichromia, w której wyróżniają się niebieskie szaty, o motywach zdobniczych podkreślonych złocistymi liniami.
Rzeźba jest naśladownictwem cudownej figury, znajdującej się w sanktuarium Matki Bożej Skępskiej, Pani Mazowsza i Kujaw przy klasztorze Ojców Bernardynów (OFM) w Skępem na ziemi dobrzyńskiej. Podczas koronacji w 1755 r., wizerunek gotyckiej figury Marii Służebnicy Świątyni został przemieniony. Rzeźbę przysłonięto barokowym, sztywnym płaszczem z blachy srebrnej pozłacanej, głowę okryto koroną kabłąkową, a u stóp umieszczono półksiężyc, z plastycznym wizerunkiem twarzy ludzkiej – symbolizującym szatana.
Rzeźba nazywana w tradycji “osóbką”, z uwagi na swoją okazałość i sposób polichromii, wiązać można z jakimś lokalnym warsztatem snycerskim. Najprawdopodobniej, pierwotnie ustawiona była w kapliczce przydrożnej lub w feretronie kościelnym. Jej powstanie wpisuje się w nurt twórczości rzeźbiarskiej, jaka eksplodowała po nieudanym powstańczym zrywie 1863 r. Z uwagi na wprowadzony wówczas przez władze carskie zakaz stawiania przydrożnych krzyży, w krajobrazie kulturowym ziemi dobrzyńskiej i Kujaw masowo ustawiano kapliczki z wyobrażeniami Madonn Skępskich, jako widome znaki katolicyzmu i polskości. | | rzeźba sakralna, | 22961 | /wp-content/uploads/catalog/me-4 [4001-5000]/02294. mk-4587_e.jpg | |
