Rzeźba “MATKA BOSKA SKĘPSKA”.
Szczegóły
Autor
Wykonawca nieznany,
Czas powstania
XIX w.
Miejsce powstania
Polska, Kujawy, kujawsko-pomorskie, okolice Lubienia Kujawskiego, Lubień Kujawski,
Wymiary
wys.35,5cm, szer.17cm, głęb.8cm.
Materiał
drewno sosnowe, ślady polichromii,
Technika
rzeźbienie,
Właściciel obiektu
Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej
Słowa kluczowe
rzeźba sakralna, rzeźba, rzeźba chłopska, rzeźba w drewnie, rzeźba zabytkowa, M.B.Skępska,
Sygnatury
Numer inwentarzowy
MK-874 E
Opis
Rzeźba o silnie zgeometryzowanych formach, soczewkowatym przekroju i ostro zarysowanych boczkach. Maryja stoi ze złożonymi dłońmi. Długi płaszcz i suknia widoczna w jego rozcięciu, zdobiona od frontu rytym ornamentem esowatych wici roślinnych, zakończonych ślimacznicami. Schematycznie, ostrymi cięciami opracowana twarz. W zagłębieniach ślady polichromii.
Rzeźba jest ludowym naśladownictwem cudownej figury, znajdującej się w sanktuarium Matki Bożej Skępskiej, Pani Mazowsza i Kujaw przy klasztorze Ojców Bernardynów (OFM) w Skępem na ziemi dobrzyńskiej. Podczas koronacji w 1755 r., wizerunek gotyckiej figury Marii Służebnicy Świątyni został przemieniony. Rzeźbę przysłonięto barokowym, sztywnym płaszczem z blachy srebrnej pozłacanej, głowę okryto koroną kabłąkową, a u stóp umieszczono półksiężyc, z plastycznym wizerunkiem twarzy ludzkiej - symbolizującym szatana.
Rzeźba nazywana potocznie "osóbką", obecnie niekompletna (brak podstawy z półksiężycem i korony), reprezentuje nieznany warsztat ludowy, z którego zachowało się w zbiorach muzealnych kilku muzeów wiele podobnych rzeźb. Nieznany warsztat, działający na przełomie XIX i XX w., z uwagi na pochodzenie figur, lokowany być może na Kujawach w sąsiedztwie z Mazowszem Płockim. Nieznany artysta, według ustalonego, niezmiennego schematu, powielał rzeźby, które charakteryzuje geometryzacja formy i rytmizacja ornamentalnych detali, z charakterystycznymi, rytymi ślimacznicami na płaszczu. Rzeźby umieszczane były na wysokich postumentach, z szerokim sierpem księżyca. Rzeźby z tego warsztatu, poza zbiorami MZKiD, znajdują się w zb. Muzeum Mazowieckiego w Płocku, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi.